การแปรรูปมันสำปะหลังในประเทศไทย
ในประเทศไทยมีการใช้มันสำปะหลังเป็น อาหารจำนวนน้อยมาก ส่วนใหญ่ใช้แปรรูปทำแป้ง และแปรรูปเป็นอาหารสัตว์ในรูปมันเส้น และมันอัดเม็ด ในปี พ.ศ. ๒๕๑๗ ประเทศไทยเรามีโรงงานแปรรูปมันสำปะหลังถึง ๑,๗๒๔ โรงงาน ดังแสดง ในตารางที่ ๘
ภาค | โรงงาน แป้งมัน |
โรงงาน มันเส้น |
โรงงาน มันอัดเม็ด |
โรงงานสาคู | โรงงาน มันเส้น-อัดเม็ด |
เหนือ ตะวันออกเฉียงเหนือ กลาง ตะวันออก ตะวันตก ใต้ |
๑ ๖ ๓ ๑๑๓ ๒ ๒ |
๖๖ ๔๙๕ ๑๙ ๕๕๓ ๑๓๓ ๑ |
๑๔ ๒๖ ๖ ๘๘ ๗ - |
- - - ๑ ๔ ๑ |
๑๑ ๔๔ ๓ ๑๑๔ ๙ ๒ |
รวม | ๑๒๗ | ๑,๒๖๗ | ๑๔๑ | ๖ |
๑๘๓ |
โรงงานแป้งมันสำปะหลัง
เป็นโรงงานที่ผลิตแป้งมันสำปะหลังใช้ในการบริโภค หรือในอุตสาหกรรม ผลิตแป้งโดยใช้หัวมันสำปะหลังสดมาล้างน้ำ แล้วโม่ให้แหลกจะได้น้ำแป้ง และกากจากน้ำแป้ง ก็ทำการแยกแป้งออกจากน้ำ โดยการทิ้งไว้ให้แป้งตกตะกอน หรือเข้าเครื่องแยกโดยตรง แป้งที่ได้นำมาทำให้แห้งโดยใช้ความร้อนแล้วบดให้ละเอียด เป็นแป้งมันสำปะหลัง หัวมันสำปะหลังสด ๑ กิโลกรัมได้แป้งมันสำปะหลังเฉลี่ย ๐.๒๐ กิโลกรัม และได้กากมันสำปะหลัง ๐.๔๐-๐.๙๐ กิโลกรัม ประเทศไทยสามารถผลิตแป้งมันสำปะหลังได้ประมาณปีละ ๔๐๐,๐๐๐ ตัน ส่งออกจำหน่ายต่างประเทศราว ๒๐๐,๐๐๐ ตัน และใช้บริโภคภายในประมาณ ๑๕๐,๐๐๐-๒๐๐,๐๐๐ ตัน
โรงงานมันสำปะหลังเส้น
โรงงานชนิดนี้ใช้หัวมันสำปะหลังสด เป็นวัตถุดิบ ส่วนใหญ่เป็นโรงงานแบบง่ายๆ ใช้เครื่องสับหัวมันสำปะหลังให้เป็นชิ้นๆ แล้วนำไปทำให้แห้ง โดยตากไว้ที่ลานซีเมนต์ประมาณ ๒-๔ วัน หัว สด ๑ กิโลกรัมผลิตมันสำปะหลังเส้นเฉลี่ยได้ ๐.๔๐ กิโลกรัม ประมาณร้อยละ ๙๕ ของมันเส้น ใช้เป็นวัตถุดิบในการผลิตมันอัดเม็ด มีเพียงส่วนน้อยเท่านั้น ที่ส่งออกจำหน่ายต่างประเทศ ในรูปมันสำปะหลังเส้น
โรงงานมันสำปะหลังอัดเม็ด
ใช้มันเส้นที่ซื้อมา หรือผลิตขึ้นเองเป็นวัตถุดิบในการผลิตมันอัดเม็ด โดยใช้เครื่องอัด อัดออกมาเป็นแท่งคล้ายชอล์ก เรียกว่า มันสำปะหลังอัดเม็ด มันเส้น ๑ กิโลกรัม ได้มันสำปะหลังอัดเม็ดเฉลี่ย ๐.๙๓ กิโลกรัม เครื่องอัดเม็ดมีอยู่ ๒ แบบ คือ เครื่องจักรที่สั่งจากต่างประเทศมีประมาณ ๓๐ เครื่อง และเครื่องอัดเม็ดที่ผลิตขึ้นเองภายในประเทศ มีประมาณ ๕๐๐ เครื่อง ผลิตภัณฑ์มันสำปะหลังที่ส่งจำหน่ายต่างประเทศส่วนใหญ่ คือ มันสำปะหลังอัดเม็ด ดังแสดงในตารางที่ ๙
ผลิตภัณฑ์ | ปริมาณ (ตัน) |
มูลค่า (ล้านบาท) |
มูลค่าเป็นเปอร์เซ็นต์ ของทั้งหมด |
มันสำปะหลังอัดเม็ด แป้งมันสำปะหลัง มันสำปะหลังเส้น สาคู กากมันสำปะหลัง |
๓,๔๔๑,๓๒๗ ๒๓๖,๕๑๗ ๔๒,๕๔๔ ๓๐๘ ๑๔ |
๖,๖๖๖.๘๖ ๗๗๘.๐๓ ๘๑.๐๘ ๑.๕๕ .๐๑ |
๘๘.๕ ๑๐.๓ ๑.๑ .๐๒ .๐๐๑ |
รวม | ๓,๗๒๐,๗๑๐ | ๗,๕๒๗.๕๓ | ๑๐๐ |
ตลาดของผลิตภัณฑ์มันสำปะหลังไทย
ตลาดที่สำคัญของแป้งมันสำปะหลัง ได้แก่ ประเทศญี่ปุ่นและสหรัฐอเมริกา ส่วนตลาดใหญ่ของ มันสำปะหลังอัดเม็ดได้แก่ เนเธอร์แลนด์ เยอรมัน ตะวันตก เบลเยียม และฝรั่งเศส เป็นต้น